آفت شپشک واوی سیب چیست؟
آفت شپشک واوی سیب چیست؟
به نقل از آریا نهال: بیماری های گیاهی مانند شپشک واوی، یکی از اصلی ترین عللی هستند که می‌توانند بر عملکرد محصولات کشاورزی اثر بگذارند. از آنجایی که با توجه به رشد روز افزون جمعیت، معضل کمبود مواد غذایی بیش از گذشته احساس می شود، مبارزه با این بیماری‌ها اهمیت ویژ‌ه‌ای خواهد داشت. در این راستا شناخت آفات و بیماری‌های گیاهی می‌تواند به ما در کنترل آن‌ها کمک کند.
بیماری شپشک واوی سیب، (Lepidosaphes malicola) ، یکی از بیماری‌های گونه درختان است که هر ساله صدمات زیادی به بار می‌آورد. در این مقاله هدف ما معرفی این بیماری و راه‌های کنترل و مبارزه با آن است. با ما همراه باشید تا اطلاعات گسترده ای در مورد آن به دست آورید.
آفت شپشک واوی سیب
انواع شپشک ها:
شپشک های گیاهی دارای انواع مختلفی هستند و هرکدام می‌توانند گیاه را از جهات مختلف تحت تاثیر قرار دهند. شپشک های سپردار، شپشک های آردآلود و شپشک‌های نرم تن سه دسته اصلی از انواع این آفت هستند که می‌توانند بر روی گیاهان مختلف آثار مخربی را به بار آورند. با توجه به ساختار بدنی هر یک از این انواع، روش‌های مبارزه با هر یک از این آفات نیز متفاوت خواهد بود.
شپشک واوی سیب؛ یکی از انواع شپشک های سپردار است که در میزبان آن اغلب درخت سیب بوده و مبارزه با آن از ارزش خاصی برخوردار می باشد. در ادامه در مورد این نوع بیشتر صحبت خواهیم کرد.
ساختار بدنی و زیستی شپشک‌های سپردار:
این نوع شپشک همان طور که از نام آن پیداست بر روی بدن خود دارای قسمت‌های سپر مانندی است. ساختار بدنی این حشرات به شدت پیچیده است و به دلیل مقاومت بالایی که در مقابل آب دارند، مبارزه با آن‌ها کار ساده‌ای نخواهد بود.
زره یا سپر این حشرات به عنوان یک مانع شناخته می‌شود که حتی پس از مرگ حشره نیز آثار آن می‌تواند باقی بماند. این نوع شپشک‌ها خود دارای انواع گوناگونی هستند که شپشک واوی سیب، (Lepidosaphes malicola) ، شپشک واوی نارون و شپشک واوی پسته از انواع مهم آن‌ها به شمار می‌روند.
آشنایی با شپشک واوی سیب:
همان گونه که در قسمت های پیشین عنوان شد، این نوع از انواع شپشک‌های سپردار است که می‌تواند نقاط مختلف درخت سیب را مورد نابودی قرار دهد. این آفت را در ابتدا شاید بشود بر روی میوه یا شاخه‌های فرعی و کوچک مشاهده کرد. در صورت عدم مقابله با آن ممکن است تنه و ساقه اصلی درخت را نیز مورد حمله قرار داده و حتی به سایر درختان نیز سرایت کند.
طبیعتا عدم مقابله با این آفت می تواند صدمات جبران ناپذیری به بارآورد و کیفیت محصول را تا حد زیادی کاهس دهد. به این منظور شناخت و تشخیص آفت در وهله اول و شناسایی بهترین زمان سم پاشی علیه شپشک‌های سپردار، در وهله دوم حائز اهمیت خواهد بود.
پیشنهاد: مشاهده ی لیست انواع نهال سیب پربار به همراه قیمت و اطلاعات خرید مستقیم
نحوه تشخیص آفت:
از آنجایی که ممکن است در تشخیص شپشک واوی، دچار خطا شوید، شناخت ویژگی‌های ظاهری آن می‌تواند شما را آگاه‌تر کند. پوشش فلس مانند در شپشک ماده بالغ دراز، به طول 1.0-3.5 میلی‌متر است. این پوشش صدف شکل، محدب و در ابتدا خاکستری مایل به نقره‌ای یا قهوه‌ای روشن است؛ اما با افزایش سن به بنفش تا قهوه ای مسی تبدیل می‌شود و گاهی اوقات به شکل نواری دیده می‌شود. در گونه نر این حشره پوشش فلس، در صورت وجود، قهوه‌ای روشن، کوچک‌تر، باریک‌تر و موازی‌تر از جنس ماده است.
چرخه زندگی شپشک واوی سیب:
در مورد چرخه و تاریخچه زندگی این آفت باید عنوان کرد که شپشک واوی، عمدتاً روی شاخه‌های درختان میزبان و گاهی روی برگ‌ها و میوه‌ها دیده می‌شود. نکته مهمی که در مورد این حشره وجود دارد قابلیت تخم‌گذاری بالای آن است. هر حشره ماده می تواند تا صد عدد تخم بگذارد و این امر نشان از تکثیر بی حد و مرز آن دارد.
تخم ها معمولا در طول زمستان دست از فعالیت بر می دارند و در تابستان حشرات از تخم‌ها خارج می گردند. این حشرات نمی توانند پرواز کنند، بنابراین در ابتدا ممکن است توسط باد یا حیوانات جا به جا شوند. در این مرحله، مرگ و میر حشرات به نسبت زیاد است.
علائم ایجاد شده بر روی گیاه و میوه پس از حمله آفت:
یکی از مهمترین راه‌های تشخیص آفت و انتخاب بهترین زمان سم پاشی علیه شپشک‌های سپردار، شناسایی علائم ایجاد گشته بر روی گیاه است. در مورد این شپشک، علائم می تواند در هر قسمت از گیاه بروز کند. به طور مثال علائم آن را می توان روی برگ، ساقه، تنه اصلی و حتی میوه مشاهده کرد.
میوه ها در این حالت معمولا شکل طبیعی خود را از دست می‌دهند و کوچک‌تر از حد معمول هستند؛ همچنین میتوان لکه های قرمز رنگی را بر روی آن‌ها مشاهده کرد. هجوم شدید این آفت می تواند منجر به مرگ شاخه ها و حتی مرگ کل درخت شود.
اهمیت مبارزه با شپشک واوی:
از آنجایی که شپشک واوی سیب، یکی از مهمترین و در عین حال مضرترین آفات شناخته شده درختان در ایران است، مبارزه با آن از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که عدم رسیدگی می‌تواند عواقب جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد. به غیر از درخت سیب این آفت می‌تواند میزبان‌های دیگری نیز اختیار کند.
در واقع این گونه چندخوار است و همه قسمت های سیب، گلابی، هلو، زردآلو، آلو، گیلاس و بسیاری دیگر از میوه‌ها، گردو و سایر درختان و بوته‌ها را آلوده می‌کند. به همین علت مبارزه اختصاصی با آن به عنوان یک آفت ویرانگر از اهمیت خاصی برخوردار است.
شیوه معمول مبارزه با شپشک‌های سپردار:
برای مبارزه با شپشک ها، سه راه حل کلی وجود دارد. این آفات بایستی با استفاده از کنترل زراعی، کنترل بیولوژیکی و یا کنترل شیمیایی محاصره شوند و به این ترتیب در مراحل اولیه از تکثیر آن‌ها جلوگیری کرد. یکی از راه حل هایی که در مورد شپشک های سپردار به شکل موثر عمل می‌کند، استفاده از زنبورها به منظور مقابله بیولوژیکی است.
گونه ای از زنبورها تحت عنوان زنبور پارازیتوئید، می‌توانند برای مقابله با شپشک واوی، به خوبی عمل کنند. بوپروفزین نیز از سمومی است که میتوان برای مبارزه با این آفت از آن استفاده کرد.
آیا میتوان از بروز این آفت جلوگیری کرد؟
همیشه شنیده ایم که پیشگیری در همه موارد بر درمان ارجحیت دارد. در مورد بیماری شپشک واوی سیب، نیز قطعا این موضوع صادق است. اما چگونه می توان از ابتدا آفات و بیماری ها را کنترل کرد؟ در پاسخ به این مسئله باید عنوان کنیم که یکی از بهترین راه‌ها برای پیشگیری از این آفت، انتخاب نهال‌های مرغوب و مقاوم در برابر آفات و بیماری می باشد.
برخی از گونه های نهال از ابتدا در برابر بسیاری از آفت و مشکلات از جمله واوی مقاوم هستند. بنابراین می توان با استفاده از آن‌ها خسارات را تا حد زیادی کاهش داد. همچنین سم پاشی به موقع می‌تواند تاثیر به سزایی در کنترل آن‌ها داشته باشد.
مدیریت آفت شپشک واوی سیب:
اما در صورت بروز بیماری لازم است تا به موقع اقدامات لازم برای مدیریت آن را انجام داد. در زیر چهار گام اساسی برای مقابله با شپشک واوی سیب، را عنوان می‌کنیم:
- نمونه برداری: برای آن که بتوان با آفت مبارزه کرد، لازم است تا در ابتدا برآوردی از میزان شیوع بیماری انجام شود. به این منظور چهار شاخه درخت در اوایل بهار انتخاب می‌شود و تعداد فلس‌ها در واحد سطح شمارش می‌گردد.
- کنترل شیمیایی: پس از آن که نمونه برداری انجام شد، لازم است تا با استفاده روش شیمیایی یا بیولوژیکی نسبت به مبارزه با آفت شپشک واوی سیب، اقدام کرد. به این منظور ارگانوفسفره ها که در بهار، با ظهور خزنده‌ها به کار می‌روند، کنترل خوبی را فراهم می‌کنند؛ مانند روغن‌های سفید.
- کنترل بیولوژیکی: برای کنترل بیولوژیکی نیز می توان از زنبورهای پارازیتوئید که برای مبارزه با سایر شپشک‌ها نیز به کار می‌روند، استفاده کرد.
- کنترل زراعی: در این روش می توان شاخه های آلوده را شناسایی کرد و با هرس کردن و سوزاندن آن‌ها از تکثیر آفت جلوگیری کرد. البته این روش در زمان های اولیه بروز بیماری موثر خواهد بود.
بهترین زمان سمپاشی علیه شپشک های سپردار:
فاکتور زمان در مقابله با بیماری های گیاهی همواره حائز اهمیت است. شناسایی به موقع و سمپاشی های دوره ای می تواند مانع از گسترش بیماری شود. اما در مورد آفت شپشک واوی سیب، بهترین زمان برای سم پاشی چه زمانی خواهد بود؟ از آنجایی که حشرات بالغ معمولا در برابر سمپاشی مقاوم هستند، پیشنهاد می شود قبل از بالغ شدن حشرات و درست در زمان بیرون آمدن از تخم‌ها سمپاشی انجام شود.
بوپروفزین و آزینفوس متیل دو سم مفید برای مقابله با آفت در اوایل چرخه زندگی هستند. برای تعیین میزان سم مورد نیاز بهتر است با یک گیاه پزشک مشورت کنید.
جمع بندی نهایی در مورد شپشک واوی سیب:
به طور کلی آنچه که در مورد شپشک واوی، دارای اهمیت است، در وهله اول انتخاب نهال مناسب و مقاوم در برابر آفات و بیماری‌ها است. در صورت بروز بیماری نیز لازم است تا نقاط آلوده به سرعت شناسایی شده و تمهیدات لازم برای مبارزه با آن به کار گرفته شود. برای شناسایی آفات بهترین راه ممکن، مشورت با یک کارشناس و گیاه‌پزشک است تا بتواند برآورد صحیحی از نوع و شدت آفت و بیماری به عمل آورد و سپس بر اساس آن، روش مناسب برای کنترل را پیشنهاد کند.
منابع:
- https://diaspididae.linnaeus.naturalis.nl/linnaeus_ng/app/views/species/taxon.php?id=113093&epi=155
- http://www.agri.huji.ac.il/mepests/pest/Lepidosaphes_malicola
این مطلب را دوست داشتید؟
نفر این مطلب را پسندیدند
ارسال دیدگاه